9 noyabr 2021-ci il
Rauf Bəhmənlinin “Azərbaycanın unudulmuş marşları” toplusu işıq üzü gördü.
9 noyabr 2021-ci il tarixində, Ü.Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasının “Şifahi ənənəli Azərbaycan musiqisi və onun yeni istiqamətlərinin tədqiqi; orqanaloqiya və akustika” laboratoriyasının böyük elmi işçisi, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Rauf Bəhmənlinin yeni “Azərbaycanın unudulmuş marşları” adlı toplusu işıq üzü görüb.
Marş (fransızca:marche-“yürüş”,“irəliyə hərəkət”) dünya hərb musiqisinin əsas janrlarından biri olaraq dəyişilməz ritmik hərəkət əsasında yaradılırdı. Ancaq qeyd edək ki,marşabənzər musiqinin tarixi çox daha qədim zamanlara gedib çıxır. Təqdim edilən topluda Azərbaycanın musiqi tarixində də aparıcı yerlərdən birini tutan ancaq müəyyən dövr sonra unudulan marşlardan bəhs edilir. İnsanlarda igidlik, cəsarət, vətənpərvərlik ovqatı yaradan marşın musiqisi xalqın həmrəyliyini, birliyini, kollektiv gücünü nümayiş etdirirdi.Bu musiqinin sədaları altında düşmən üzərinə yeriyən vətənimizin sücaətli oğulları,əskərləri marşın əzəmətli musiqisi ilə daha da səfərbər olurdu. Bu anlamda marş janrının dəyəri əvəzsizdir.
Toplu, uzun illər Azərbaycan xalq musiqisinin toplanması və araşdırılması ilə məşğul olan, Azərbaycanın bir çox bölgələrini, ucqar kəndlərini gəzərək qocaman musiqiçilərin, ustad sənətçilərin ifasından topladığı 500-ə yaxın oyun havasının (yaddaşlardan silinmiş qədim tarixə malik rəqs melodiyalarının) folklor musiqi xəzinəmizə sanballı töhfə kimi bəxş edən folklorşünas-tədqiqatçı, alim Rauf Bəhmənlinin növbəti müfəssəl tədqiqatlarından biridir. Burada marş janrının tarixi, onun növləri, ifa özəllikləri, ritmik xüsusiyyətləri haqqında geniş informasiya verilmişdir.
Rauf müəllimin müxtəlif illərdə, Azərbaycanın ayrı-ayrı bölgələrindən topladığı 10 adda marşı Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yarandığı və mövcud olduğu dövrdə (1918-1920-ci illər ərzində) yazılmışdır. Marşların musiqi dili, eləcə də şeir mətnlərinin məzmunu onların məhz, həmin illərdə yarandığını təsdiqləyir.Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra ifa edilməyən bu marşlar zaman ötdükcə unudulmuş, hətta kimin tərəfindən bəstələndiyi,şeir mətnlərinin kimə məxsus olduğu da yaddaşlardan silinmişdir. Milli tariximizin əziz, kövrək və həssas dönəmində ərsəyə gəlmiş ancaq unudulmuş olan bu marş havalarının yenidən bərpa olunması musiqi ictimaiyyətimiz, ümumən cəmiyyətimiz üçün çox faydalıdır.
Toplunun 44 günlük Vətən Müharibəsində Azərbaycanın qazandığımız tarixi Zəfərin birinci ildönümü ərəfəsində işıq üzü görməsi xüsusilə manidardır. Qoy bu marşlar əziz şəhidlərimizin ruhunu oxşasın, qazilərimizə güc, Ordumuza qüvvət versin, şəhid ailələrinə təsəlli olsun!
R.Bəhmənlinin “Azərbaycanın unudulmuş marşları” toplusunun hərbi-vətənpərvərlik musiqimizə, ümumən musiqi dünyamıza zənginlik qatacağına inanırıq. Bu toplu musiqişünaslıq, bəstəkarlıq, həmçinin mədəniyyət və incəsənətin digər sahələrində fəaliyyət göstərən tədqiqatçılar üçün də elmi qaynaq kimi də çox faydalı olacaqdır. Rauf müəlimə sonrakı işlərində uğurlar arzulayır, öz dəyərli araşdırmaları ilə Azərbaycan musiqi elminə yeni və önəmli töhfələr verəcəyinə əminliyimizi bildirmək istəyirik.
Elmi-tədqiqat laboratoriyasının kiçik elmi işçisi,doktorant
Əfəndiyev Ayxan
