Məmmədova Şövkət Həsən qızı
(18.04.1897, Tibilisi - 08.06.1981, Bakı)
Müğənni, pedaqoq, musiqi ictimai xadim, professor (1949). İlk professional Azərbaycanlı qadın ifaçı (lirik koloratur soprano).
SSRİ xalq artisti (1938). İki dəfə Lenin ordeni, iki dəfə Qırmızı Əmək Bayrağı ordeni, “Şərəf nişanı” ordeni ilə təltif olunub. Azərbaycan Teatr Cəmiyyətinin ilk sədri olmuşdur (1945-1952).
1911-ci ildə Z.Tağıyevin köməyi ilə İtaliyanın Milan şəhərinə vokal üzrə təhsil almış, daha sonra təhsilini Tbilisi musiqi məktəbində davam etdirmişdir. 1915-ci ildə Kiyev Konservatoriyasına daxil olmuşdur, 1917-1921-ci illərdə Kiyev Konservatoriyasında R.Qlierlə birgə verdikləri konsertlərdə Azərbaycan musiqisini təbliğ etmişdir.
Azərbaycan Opera və Balet Teatrının səhnəsində ilk dəfə 1921-ci ildə Violetta (C.Verdi “Traviata”) partiyasında çıxış etmişdir. 1948-ci ilədək fasilələrlə teatrın solisti olmuş, bir çox operalarda iştirak etmişdir. Onun təşəbbüsü ilə 1923-cü ildə Bakı Teatr Texnikumu (1923-1925-ci illərdə direktor olmuşdur) açılmış, not nəşriyyatı təsis edilmişdir. 1927-1929-cu illərdə ikinci dəfə Milana getmiş vokal üzrə D.Ambrozidən dərslər almışdır.
1945-1981-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında pedaqoji fəaliyyət göstərmişdir. Q.Zaxarov, M.Maqomayev və başqaları onun tələbələri olmuşdular. Bir çox ölkələrdə solist kimi qastrol səfərlərində olmuşdur (Fransa, İtaliya, Rusiya, Gürcüstan, İran).
Bakı Musiqi Akademiyasının nəzdindəki Opera studiyası Şövkət Məmmədovanın adını daşıyır.